Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Sztandar z Lubszy

W majowej manifestacji, która odbyła się w Lublińcu - 2 maja 1920r. wzięło udział wiele osób nie tylko z samego miasta, ale i z okolicznych wiosek, między innymi z Lubszy. Spora ich reprezentacja przyjechała na odświętnie ustrojonych wozach drabiniastych do Lublińca ze swoim sztandarem. Podczas manifestacji doszło do rozruchów - miejscowi członkowie Selbstschutzu - największy sztandar, który nieśli demonstranci zniszczyli, zaś mniejszy - udało się uratować Maksymilianowi Rzeźniczkowi, ten lubszecki - ochronił pan Aleksander Szczech, chowając go pod swoją marynarkę. Podczas powrotu do wsi - sztandar dumnie powiewał na wozie.

Rok później, podczas III powstania śląskiego -  sztandar wraz z ochotnikami z Lubszy – Babienicy wyruszył na punkt zborny do Koszęcina i towarzyszył powstańcom w walkach. Używany był także w okresie międzywojennym, jak i w pierwszych latach po II wojnie światowej w manifestacjach patriotycznych. Przechowywała go rodzina pana Szczecha, który każdego roku - 3 maja wywieszał go ze swojego okna. W 1949r. został został ukryty na strychu w w wydrążonej krokwi i okryty rolką papy. Zupełnie przypadkowo po wielu latach - odkrył go pan Barnard Szczech. W 1971 roku nabyło go Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gdzie znajduje się po dzień dzisiejszy.

sztandar2019rfrrr

Sztandar ma postać gonfanonu – sztandaru mocowanego do drzewca za pomocą poziomej belki, przytwierdzonej do górnego brzegu płatu. Pozbawiony jest jakichkolwiek napisów, a po obu stronach płatu – wykonanego z czerwonego płótna lnianego, wyszyty jest biały orzeł bez korony.  Dolny brzeg pierwotnie wycinany był w zęby (płomienie). W późniejszym czasie sztandar przycięto w prostokąt i obszyto wszystkie brzegi szeroką białą taśmą. Znajdujące się na sztandarze ślady krwi są prawdopodobnie pamiątką po rozruchach na lublinieckim rynku z 2 maja 1920r.

Sztandar "lubecki" nie jest jednym z dwóch uwiecznionych na zdjęciu  - wykonanym podczas majowej manifestacji w Lublińcu. Na obu zachowanych na fotografii sztandarach - orzeł ma inny kształt i jest w koronie.

szczech2019fgrref
Manifestacja 3 majowa w Lublińcu (2 maja 1920r)

Opracowane na podstawie:
Sztandary powstańcze i kombatanckie w zbiorach Działu Historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu - Maciej Droń
Wspomnienia - Bernard Szczech

Zdjęcia
Muzem Górnośląskie w Bytomiu
Kalendarz IPN - Z myślą o Niepodległej - 2020