Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Kazimierz Burzyński

Kazimierz Burzyński urodził się 2 marca 1880r. w Smolarach (powiat Mogilno). Praktykę apteczną rozpoczął w roku 1900 w aptece w Szubinie, woj. poznańskie. Studia akademickie, farmaceutyczne odbywał w Monachium, Berlinie i Gryfii. Dyplom aprobowanego aptekarza uzyskał w roku 1906. Po dyplomie pracował kolejno w Poznaniu, Mikołowie, Bytomiu gdzie łączył pracę naukową ze społeczną. Działał w ruchu śpiewaczym i w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. W 1908 r. gdy we Lwowie odbył się wielki zjazd „Sokoła”, Kazimierz Burzyński reprezentował oddział mikołowski.

W 1910 r. nabył na własność aptekę w Koszęcinie. Początkowo obroty w aptece były niewielkie, a w dodatku Niemcy bojkotowali ją, jako prowadzoną przez Polaka. Jednak Kazimierz Burzyński, któremu w prowadzeniu apteki pomagała żona (Stefania Burzyńska z domu Plucińska urodzona w 1889r. w Poznaniu) szybko zdobył liczne kontakty i zaufanie z myślącymi propolsko śląskimi rodzinami. Wspólnie z nimi założył polskie organizacje i stowarzyszenia - takie jak: Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe im Św. Jacka (1919), czy Chór Śpiewaczy "Lutnia" (1923r) którego był prezesem do 1930r.  Jego żona Stefania - przyczyniła się do powołania do życia Koła Polek w Koszęcinie.

burzynscy2019rtrtrtaa
Apteka w Koszęcinie, przed nią na schodach prawdopodobnie rodzina Burzyńskich

W połowie 1918r. powołał na terenie powiatu lublinieckiego konspiracyjną organizację społeczną - mającą na celu propagację wyzwolenia narodowego. Pod koniec stycznia 1919r. organizacja ta przekształciła się w pierwsze kadry Polskiej Organizacji Wojskowej na tym terenie, a Kazimierz Burzyński został mianowany przez Komitet Wykonawczy w Bytomiu - pierwszym komendantem POW na powiat Lubliniec. Z końcem maja 1919r. funkcję tą przekazał Marianowi Gniatczyńskiemu. Nadal jednak brał udział w przygotowaniu powstania i troszczył się o sprawy organizacyjne w terenie.

Mimo świetnego przygotowania do powstania na terenie powiatu lublinieckiego nie doszło do jego wybuchu. Spowodowane to było między innymi zamieszaniem organizacyjnym jakie pojawiło się po aresztowaniu w sierpniu 1919r. Mariana Gniatczyńskiego.

aptekagniatyczynski1919aaa
Marian Gniatczyński przed Apteką w Koszęcinie - 1919r.

Burzyńscy wspierali powstańców także w kolejnych zrywach organizując szpitale polowe, magazyny broni, zaplecze żywnościowe czy składy amunicji.

W latach międzywojennych Kazimierz Burzyński był prezesem Oddziału Związku Obrony Kresów Zachodnich w Koszęcinie. Działał w Lidze Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w oddziale koszęcińskim. Pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa Aptekarzy Polaków na Śląsku(1922-1924) oraz był członkiem zarządu w Ogólnym Związku Aptekarzy Woj. Śląskiego (1931).

Za swoją działalność został odznaczony m.in.: Srebrnym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Plebiscytowym.

aptekapanstwaburzynskich12
Apteka w Koszęcinie - zdjęcie wykonane po wojnie

W pierwszych dniach września 1939 r. został aresztowany przez hitlerowców, więziony w obozie koncentracyjnym Buchenwald - numer 8822, gdzie został zamordowany 31 grudnia 1941r.

buchelnwaldbrama23
Brama obozu KL Buchenwald z napisem - "Każdemu to co mu się należy"
widok współczesny

Żona Kazimierza - Stefania Burzyńska przeżyła okres wojny w Krakowie, a po jej zakończeniu wróciła do Koszęcina. Zmarła 25 czerwca 1973r.

Mieszkańcy Koszęcina pamiętając o postawie rodziny Burzyńskich - nazwali ich nazwiskiem jedną z ulic. Zaś w 1981r. na na ścianie dawnej apteki ufundowano tablicę pamiątkową poświęconą - działaczom plebiscytowym i powstańcom.

apteka345434333333
Budynek byłej apteki i tablica pamiątkowa - widok współczesny

Opracowane na podstawie:
Gmina Koszecin i jej patron Walenty Roździeński - Jan Myrcik
Ze wspomnień Starego Leśnika - Stanisław Cenkier
APOTHECARIUS - nr 14, 2006r.

Zdjęcia:
Ze wspomnień Starego Leśnika - Stanisław Cenkier
Archiwum rodzinne - rodzina Odoj
Archiwum Hufca Lubliniec