Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Roman Rogowski

Roman Rogowski urodził się w Gdańcówce k/Krzywego Rogu (dzisiaj Ukraina) - 9 sierpnia 1899r. w rodzinie Macieja i Zofii z domu Chlipalskiej.


Roman Rogowski z siostrą Xawerą w 1910r. w Zakopanem


Gdańcówka - majątek rodzinny Rogowskich

Ojciec - Maciej Rogowski był człowiekiem majętnym i przedsiębiorczym. Zasiadał między innymi w radzie Związku Ubezpieczeniowego Przemysłowców Polskich, zarządzie Centrali Handlowej Związku Polskich Hut Żelaznych, był także dyrektorem Towarzystwa Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza.


Maciej Rogowski - ojciec Romana

W 1918r. rodzina Rogowskich wyjechała z Gdańcówki i zamieszkała w Warszawie, gdzie Roman Rogowski zaciągnął się do Szwadronu Wojewódzkiego Ziemi Mazowieckiej, a następnie został przydzielony do Warszawskiej Komisji Remontowej.

Studiował w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W latach 1922-1923 praktykował w majątku Jana Glinki w Susku Starym, gdzie poznał Franciszka Fiszera (filozofa i erudytę).

W 1923r. jego ojciec Maciej Rogowski zakupił od Józefa Jeziorańskiego majątek Czarny Las(powiat lubliniecki), należący wcześniej do Kazimierza Niegolewskiego, starosty lublinieckiego. a następnie przekazał go synowi. Kiedy to się stało? Na pewno już w 1925r. majątkiem zarządzał w imieniu ojca - Roman Rogowski, kiedy jednak otrzymał go na własność - tego nie udało mi się ustalić (być może w 1932r. lub w spadku po ojcu, który zmarł w 1935r.).


Pałac w Czarnym Lesie (od 1922 do 1938r) własność rodziny Rogowskich

Od młodości Romana fascynowały konie. Od 1928r. do 1929r. był członkiem zarządu Ślaskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych w Tarnowskich Górach, a następnie Towarzystwa Wyścigów Ziem Zachodnich w Poznaniu (w 1935r. został wybrany na funkcję wiceprezesa).

W 1931r. Rogowski założył stajnię wyścigową. Kolorami jego stajni była: koszula wzdłuż pół czerwona, pół niebieska z białymi rękawami oraz, żółta czapka. Treningi i kierownictwo stajni objął Karol Koźmiński (zakupiono 5 koni), zaś dżokejem był S.Rok. Oprócz stajni prowadził także hodowlę koni pełnej krwi arabskiej w Czarnym Lesie.

Już w tym samym roku koń ze stajni Rogowskiego 3 letnia klacz "Rawa", wygrała na torze w Warszawie gonitwę o Nagrodę Rzeki Wisły. W 1932r. Rogowski posiadał w swojej stajni aż 7 koni wyścigowych.


Wyścigi na Polach Mokotowskich w Warszawie,
to tutaj między innymi startowały konie ze stajni Rogowskiego

Pieniądze zarobione na wyścigach inwestował w stado i stajnie. W 1932r. stajnia Rogowskiego świetnie sobie radziła na wyścigach w Łodzi.


Tor wyścigów konnych w Rudzie Pabianickiej w okresie międzywojennym,
tu także z sukcesami startowały konie Rogowskiego

Jego konie startują także na Śląsku. W późniejszym czasie menadżerem stajni był Xawery Koźmiński.


Po jednym z wyścigów konnych w 1931r. Roman Rogowski stoi u góry po prawej stronie

Otwarcie toru wyścigowego w Katowicach - Brynowie 1932r,
prawdopodobnie w środku stoi Roman Rogowski

Od 1928r. Roman Rogowski funduje Honorową Nagrodę im. Czarnego Lasu -najpierw na torze w Tarnowskich Górach, później w Brynowie do 1937r. Zazwyczaj była ona wręczana w gonitwie z przeszkodami na dystansie powyżej 3,5km (wartość nagrody wahała się od 1 do 1,8 tyś zł).


Tor wyścigowy w Katowicach (Brynowie), na którym ścigano się o nagrodę Czarnego Lasu

Rogowski był także zapalonym myśliwym, a także autorem licznych felietonów o tematyce łowieckiej między innymi w "Łowcu Polskim".


Roman Rogowski w 1938r.

W 1938r. Rogowski przeprowadził się do Czamanina (okolice Izbicy Kujawskiej), a Czarny Las sprzedał Przedsiębiorstwu Osadniczemu „Ślązak” z Katowic, które doprowadziło do jego parcelacji. Nowy właścicielem rezydencji wraz z pozostałością dóbr rycerskich wynoszącą zaledwie 29,65 ha - została rodzina Wojtaszków.

W pierwszych dniach września - gen. Grot Skotnicki przebywając w Czamaninie - przydzielił Rogowskiego do sztabu Pomorskiej Brygady Kawalerii jako oficera ordynansowego.

W czasie okupacji pracował na Służewcu. Tuż po wojnie został kierownikiem gospodarstwa i zarządcą toru w Państwowych Torach Wyścigów Konnych w Warszawie.


Na torze służewieckim w 1945r.
Roman Rogowski, stoi - pierwszy od prawej strony

Po 15 latach pracy przeprowadził się do Nieborowa, gdzie objął funkcję kierownika tamtejszego Ośrodka Rolnego.

W 1976r. Roman Rogowski ożenił ze Stefanią Olszowską (wdową po Stanisławie Michaelisie de Heningu).

Roman Rogowski zmarł w Nieborowie 7 października 1981r. i został pochowany na warszawskich Powązkach.


Grób Romana Rogowskiego na Powązkach

Rogowski jest autorem wielu felietonów poświęconych sprawom związanym z wyścigami konnymi i samymi końmi. W 1980r. napisał też powieść autobiograficzną "Do widzenia, stary domu! Z Dzikich Pól na Mazowsze".

Na podstawie:
125 lat wyścigów konnych, red. Warszawa 1966r.
Polonia nr 2827 z 1932r.
Wyścigi i hodowla koni pełnej krwi oraz czystej krwi arabskiej w Polsce w latach 1918-1939, Witold Pruski, Kraków 1908r.
Jeździec i Hodowca (1922-1929)
NAC