Kazimiera Marxen
Kazimiera Maria Marxen urodziła się 29 kwietnia 1896r.(istnieje też informacja, że urodziła się 23 kwietnia) w Mielnicy Podolskiej (powiat Borszczów, w okolicy Kamieńca Podolskiego) w domu Adama Kraussa i Marii Kazimiery (z domu Baranowską). Ojciec Kazimiery - Adam, podobnie jak i jego ojciec był lekarzem. Państwo Krauss posiadali jeszcze dwójkę dzieci - Adama i Jadwigę.
Kazimiera Krauss (Marxen) - pierwsza od prawej,
z rodzeństwem: Jadwigą i Adamem, oraz mamą Marią
Kazimiera ukończyła 8 klas Gimnazjum Realnego w Kołomyji
Kazimiera Krauss (Marxen) na pensji - siedzi druga od prawej strony
i od marca 1914r. rozpoczęła pracę w szpitalu w Dolinie jako pielęgniarka. Od 1915 do 1917r. pracuje jako pielęgniarka Czerwonego Krzyża w Wojskowym Szpitalu Rezerwowym nr 1 w Krakowie (Szpital Forteczny), gdzie w 1917r. rozpoczyna studia medyczne na Uniwersytecie Jagielońskim.
Kazimiera Krauss (Marxen) podczas pracy w Czerwonym Krzyżu w Krakowie
Po roku zostaje przeniesiona do pracy we Lwowie do szpitala Chirurgiczno-Ortopedycznego i Fabryki Protez Wojska Polskiego (Szpital Zapasowy). We Lwowie kontynuuje rozpoczęte w Krakowie studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza.
W 1919r. zawiera ślub z Janem Marxenem w Krakowie (Jan Marxen był wybitnym konserwatorem - w jego ślady podążyła córka, Ewa Marxen-Wolska).
Kazimiera (Krauss)Marxen z mężem inż. Janem Marxenem
Podczas wojny polsko-bolszewickiej udziela się jako ochotniczka i pełni służbę medyczną w Szpitalu Wojskowym nr 8 w Krakowie.
Dr Kazimiera Marxen w szpitalu polowym w 1918r. podczas obrony Lwowa
Studia medyczne kończy we Lwowie w 1925r. i podejmuje pracę na oddziale neurologicznym w Klinice Neurologiczno-Psychiatrycznej Uniwersytetu Jagielońskiego. Już w grudniu tego roku przeprowadza się do Lublińca, by podjąć pracę w Zakładzie dla Umysłowo Chorych (późniejszy Śląski Zakład Psychiatryczny),
Dr Kazimiera Marxen (pierwsza z lewej) wśród pracowników Zakładu
(okres międzywojenny)
najpierw jako asystent, następnie jako sanitariusz, a od 1934r. ordynator stały.
Od 1926r. Kazimiera Marxen z inicjatywy Janiny Cyranowej prowadziła w Lublińcu Poradnię dla Matki i Dziecka w Lublińcu. Pracę tą do 1934r. wykonywała bezpłatnie. W ramach Poradni organizowano między innymi dożywianie dzieci i "akcję mleczną". Dr Marxen była także lekarzem szkolnym, a od 1935r. lekarzem Gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Dodatkowo od 1927r. bezpłatnie świadczyła na rzecz pacjentów Zakładu pomoc stomatologiczną. Była także lekarzem sądowym.
Pracując w Lublińcu - działała aktywnie w strukturach Polskiego Czerwonego Krzyża, będąc sekretarzem lublinieckiego oddziału.
W sierpniu, na krótko po powołaniu dr Cyrana do służby wojskowej, do wybuchu wojny - kieruje Zakładem.
Dr Kazimiera Marxen w Lublińcu w sierpniu 1939r.
Następnie udaje się do Lipowca (okolice Krotoszyna) majątku siostry Jadwigi, gdzie dołączyła do córek, które także tutaj przyjechały ze Śmiełowa. W październiku 1939r. wraz z córkami (Ewą i Marią) zostaje aresztowana i wywieziona przez Niemców do obozu przejściowego - mieszczącego się w pałacu Dobrzycy(pow. Krotoszyn), skąd w grudniu 1939r. podczas transportu udaje im się zbiec i dostać do Krakowa. Tu początkowo pracuje jako lekarz Sekcji Charytatywnej, następnie w Zarządzie Miejskim w Krakowie w Ambulatorium Wydziału Opieki Społecznej. Jest także lekarzem Polskiego Czerwonego Krzyża w Krakowie, czy lekarzem kolejowym. Od 1943 do 1945r. pełni obowiązki specjalisty neurologa w Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie.
8 marca 1945r wraca do Lublińca i podejmuje ponownie pracę w Śląskim Zakładzie Psychiatrycznym.
Czerwony blok żeński - Śląskiego Zakładu Psychiatrycznego
Znów rzuca się w wir pracy. Prowadzi Przychodnię Stomatologiczną, pełni dyżury w Pogotowiu Ratunkowym. Pracuje w Zakładzie dla Głuchych, oraz jako lekarz rejonowy w Lublińcu i Tarnowskich Górach. Jest biegłym sądowym. Od 1945 do 1958 zorganizowała na terenie powiatu lublinieckiego 13 poradni dziecięcych.
Dr Kazimiera Marxen przyjmuje pacjentkę w swoim gabinecie 1948r.
Na polecenie dyrekcji od 1945 do 1963r. dr Marxen wykonywała wszystkie sekcje: naukowe, sądowe i administracyjne dla całego powiatu lublinieckiego (w Zakładzie mieściła się jedyne w okolicy prosektorium). Na dodatek za sekcje, które wykonała aż do 1952r. państwo nie płaciło (zmieniło się dopiero w 1952r.). Jak gigantyczna była to praca świadczy fakt, że takich sekcji w roku dr Marxen wykonywała około 200. W 1958r. była jednym ze współzałożycieli - Polskiego Towarzystwa Anatomopatologów - oddział w Katowicach.
Kazimiera Marxen w Lublińcu w 1950r.
Od 1952 do 1953r. pełni funkcję ordynatora Zakładu Leczniczo-Wychowawczego w Koszęcinie, który mieścił się w koszęcińskim pałacu.
Pałac w Koszęcinie w 1957r, gdzie w latach 50-tych mieścił się
Zakład Leczniczo-Wychowawczy
Byłą osobą głęboko religijną i pobożną. Uważała swój zawód jako posłannictwo. W opinii przełożonych była osobą: sumienną, z nadzwyczajną znajomością i sprawnością podczas wykonywanych zabiegów, dokładną ale i też delikatną.
Kazimiera Marxen ze swoją wnuczką Agnieszką Marxen-Wolską (Kuhn)
W 1949r. wspólnie z dr Hipolitem Latyńskim ogłosiła w Roczniku Psychiatrycznym dane poświadczające nieludzkie eksperymenty, które na dzieciach na oddziale B w Klinice Dziecięcej w Zakładzie Psychiatrycznym w czasie II wojny światowej prowadził dr Ernest Buchalik i dr Elisabeth Hecker, w wyniku których wg. opublikowanych przez dr Marxen danych - śmierć poniosło 194 dzieci.
Cmentarz Śląskiego Zakładu Psychiatrycznego
miejsce upamiętnienia śmierci dzieci zamordowanych przez dr Buchalika
obecnie zarządzany przez miasto
W styczniu 1972r. dr Kazimiera Marxen przeszła na emeryturę i wyjechała do Warszawy.
Dr Kazimiera Marxen
Tam przez siedem lat mieszkała w Domu Zasłużonego Pracownika Służby Zdrowia. Jednak nie czuła się tam dobrze. W 1978r. rodzina biorąc pod uwagę jej sentyment do Lublińca umieściła ją w SP ZOZ-ie. Zmarła wśród pacjentów - 24 września 1981r.
Grób dr Marxen na lublinieckim cmentarzu parafialnym
Dr Marxen za swoją służbę i pracę została odznaczona między innymi: Medalem Patriae Humanitatis (1914r),
Medal Patriae Humanitatis
Srebrnym Krzyżem za pracę społeczną (1936r), Złoty Krzyż Zasługi oraz Odznakę za wzorową służbę (1957r), Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski (1967r).
Pamiątkowa płytka, którą otrzymała pani dr Marxen w maju 1971r.
(46 rocznica pracy w Zakładzie)
Na podstawie:
http://spotkaniawarsztatowe.pl
Zbiory archiwalne rodziny Marxen - Agnieszka Kuhn (wnuczka)
Setna Rocznica urodzin Kazimiery Marii Marxen doktora wszechnauk lekarskich - Zygmunt Podbielski, Szkice Lublinieckie nr 4, 1997r.
Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu 1984-1969
Zarys rozwoju patomorfologii w regionie działania Śląskiej Akademii Medycznej, 1999r.
Polska Zachodnia, 1937, R. 12, nr 34. - Wyd. AB
Polonia, 1927, R. 4, nr 357
Moja droga do nauki - tom 6., Łódź 2011
Zdjęcia:
http://spotkaniawarsztatowe.pl
Archiwum Hufca Lubliniec
FotoPolska