Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Józef Dwucet urodził się 27 marca 1879 r. w Lohnau (Łany, gmina Cisek, powiat kędzierzyńsko-kozielski) w rodzinie restauratora Aleksandra i Józefiny z domu Wielkaner. Był młodszym bratem ks. Juliusza Dwuceta - proboszcza w Drobeta-Turnu Severin, Piteszti i Ploeszti w Rumunii. Spowiednika rodziny królewskiej, kanonika archidiecezji w Bukareszcie.

Ksiądz Juliusz Dwucet (po lewej) z bratem księdzem Józefem Dwucetem

Po ukończeniu szkoły średniej w Głubczycach w 1901 roku wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Podczas studiów należał do grona członków Kółka Polskiego w konwikcie teologów. 23 czerwca 1906 przyjął święcenia kapłańskie, po czym rozpoczął pracę duszpasterską w Goduli pod Rudą Śląską. Prowadził tam intensywną działalność na rzecz Polaków, założył Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej, Polską Kongregację Mariańską oraz polską bibliotekę. Został też prezesem Towarzystwa Polskich Robotników. Za tę propolską działalność został z parafii usunięty. 

Od 9 września 1909 był wikarym w Tarnowskich Górach, a od 15 lipca 1911 w Szobiszowicach. Od 21 listopada 1911 objął w zarząd lokalię w Bobrownikach Śląskich. Za jego czasów w 1914 roku zostało wybudowane probostwo wg jego życzenia. Wybudowano również dwa pomieszczenia gospodarcze (stodoła i chlew) oraz zostało wykończone ogrodzenie kościoła oraz pobudowano parkan wokół cmentarza. Duszpasterstwo księdza Dwuceta borykało się z wieloma trudnościami. Składały się na to różne przyczyny, takie jak: wybuch I wojny światowej oraz usiłowanie zabrania nowych dzwonów kościelnych na cele wojenne przez władze pruskie.

Ksiądz Józef Dwucet

25 września 1917 został proboszczem parafii św. Michała w Rozmierzy. Tam obok pracy duszpasterskiej zajmował się działalnością kulturalno-społeczną: utworzył kółko teatralne, Towarzystwo Oświaty św. Jacka, opiekował się miejscowym Gniazdem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Był dyrygentem i prezesem chóru parafialnego. Mimo, że biskup nakazywał nie wtrącać się do polityki, proboszcz wygłaszał kazania i nawoływał do głosowania w dniu 20 marca 1921r. za Polską. Do agitacji politycznej wykorzystywał nawet konfesjonał. Był członkiem Komitetu Plebiscytowego na powiat strzelecki, a w czasie powstania głosił kazania dla powstańców i zaopatrywał rannych. Udostępnił nawet swoje mieszkanie dla sztabu baonu toszeckiego i mikulczyckiego. Był także członkiem delegacji, która prosiła o pomoc dla Śląska w Warszawie. 

W tym czasie, 14 stycznia 1920r. zmarła jego matka Josefa Dwucet z d. Vielbauer i została pochowana na cmentarzu parafialnym w Rozmierzy.

Wybuch powstania 3 maja 1921 roku nie rozwiązał problemu, a ziemia strzelecka pozostała w granicach Niemiec. Jako człowiek, a przede wszystkim ksiądz, walczący o powrót tych terenów do Polski, musiał prawdopodobnie opuścić parafię w 1922r. 17 października 1922 został ustanowiony proboszczem w parafii św. Mikołaja w Lublińcu zmieniając ks. Edwarda Sobka, który przeszedł na placówkę rozmierską. Kandydaturę ks. Dwuceta poparł ówczesny wojewoda śląski Józef Rymer.

 
Ksiądz Józef Dwucet podczas zakończenia remontu wieży w 1925r

Pierwszego wikarego w parafii przydzielono mu dopiero w 1926 roku był nim ksiądz Franciszek Hyla. Do tego czasu pomagali, w miarę swoich możliwości, oo. oblaci lub ks. Jan Szymała. Kolejną bolączką, której nie udało się rozwiązać było powiększenie kościoła parafialnego. Udało mu się za to w 1925r. przeprowadzić remont wieży kościoła.

Wieża kościoła pw. św. Mikołaja podczas remontu

W 1926r. sprowadził trzy nowe dzwony w miejsce - zarekwirowanych podczas I wojny światowej. W 1931r. jego staraniem dokonano gruntownego remontu kościoła, a dach pokryto blachą miedzianą.

Ksiądz Dwucet i kościół parafialny pw. św. Mikołaja w Lublińcu

W duszpasterstwie zwyczajnym uwzględniał zarówno potrzeby Polaków jak i Niemców. Dla tych ostatnich odprawiana była w niedziele i święta Msza św. w języku niemieckim. Także w czasie Wielkiego Postu, Adwentu, w maju czy październiku w wyznaczone dni odprawiano przewidziane dla tych okresów nabożeństwa po niemiecku. Wychodzący od 1936 roku „Tygodnik Parafii Lublinieckiej” był dwujęzyczny. Wszelkie ogłoszenia dla bractw i stowarzyszeń niemieckich drukowane były też po niemiecku.

Na terenie parafii funkcjonowało do II wojny światowej kilka szkół o różnym stopniu i profilu, których działalnością i problemami bardzo się interesował. W latach 1929, 1930 – 1934 i 1934 – 1936 był mianowany wizytatorem nauki religii dla szkół powszechnych w określonych miejscowościach dekanatu.

Ksiądz Dwucet - podczas zakończenia roku szkolnego 1922/23
w Szkole Powszechnej w Lublińcu

Ksiądz Józef Dwucet w Szkole Powszechnej w 1927r.
podczas otwarcia kuchni szkolnej

Był także odpowiedzialny za duszpasterstwo więźniów w Zakładzie Karnym w Lublińcu w latach 1923–1939.

Ksiądz Józef Dwucet podczas uroczystości pierwszej komunii świętej więźniów
lublinieckiego więzienia 1931r.

Był protektorem działających na terenie parafii bractw i stowarzyszeń katolickich, z których niektóre miały zarówno oddział polski jak i niemiecki.  Przewodził Stowarzyszeniu Młodzieży Polskiej działającej przy parafii.

SMP w Lublińcu w 1927r., pośrodku siedzą ksiądz Józef Dwucet i ks. Hyla

Ksiądz Dwucet pośród członkiń Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej (SMPŻ)

W 1933 został ustanowiony patronem Związku Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej Męskiej na okręg lubliniecki.

 
Członkowie KSM z księdzem Józefem Dwucetem - siedzi pośrodku trzeci od lewej

2 lipcu 1936 erygował w parafii Akcję Katolicką zostając asystentem kościelnym PAK. Na polu działalności charytatywnej założył Towarzystwo św. Wincentego a'Paulo, kuchnię ludową oraz lubliniecki wydział parafialny „Caritas”. Był honorowym członkiem Związku Powstańców Śląskich oraz członkiem Koła Przyjaciół Młodych Powstańców w Lublińcu. Pełnił też funkcję przewodniczącego Towarzystwa Czytelni Ludowych w powiecie lublinieckim. Wyróżniał się organizacją kursów dokształcających z języka polskiego i ekonomii w ramach uniwersytetu ludowego. Założył w Lublińcu Kółko Rolnicze, którego był przewodniczącym.

Ksiądz Józef Dwucet wśród powstańców śląskich w Lublińcu

Był członkiem: Kuratorjum, które zawiadowało Szpitalem Świętego Krzyża, Koła Przyjaciół Harcerstwa, Ligi Morskiej i Kolonialnej, Ligi Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej, a także Lublinieckiego Klubu Sportowego.

Ksiądz Dwucet wśród dzieci z ochronki (przedszkole) w Lublińcu w 1930r

Za swoją działalność został odznaczony: Śląska Wstęgą Waleczności i Zasługi, Gwiazdą Górnośląską i Złotym Krzyżem Zasługi. 12 lutego 1936 został mianowany wicedziekanem, a 20 września 1937 dziekanem dekanatu lublinieckiego zastępując na tym urzędzie ks. Roberta Adamka. 28 sierpnia 1939 bp S. Adamski mianował go okręgowym wikariuszem generalnym, który na wypadek wojny miał zarządzać okręgiem lublinieckim w przypadku ograniczenia lub zerwania łączności z Kuria Biskupią.

Ksiądz Józef Dwucet - pierwsza Komunia Św.
na zdjęciu także Felicja i Szczepan Knebel

W listopadzie 1939 roku został aresztowany i po kilkutygodniowym pobycie w więzieniu uwolniony z nakazem opuszczenia diecezji. 12 grudnia 1939 wyjechał do Generalnej Guberni, do Golrlic, gdzie mieszkając u swojej siostrzenicy przebywał do końca wojny. 

2 maja 1945 powrócił do parafii lublinieckiej. Podczas wizytacji kanonicznej w kilka miesięcy po powrocie poprosił bpa J. Bieńka o zwolnienie z funkcji proboszcza i dziekana z powodu złego stanu zdrowia. Otrzymał odpowiedź odmowną z powodu braku kapłanów po wojnie. Bp S. Adamski wyraził zgodę, ale nie mógł nikogo mianować na jego miejsce, stąd ks. Dwucet piastował swoje urzędy do końca życia. 

Z okazji czterdziestolecia kapłaństwa, 14 października 1947, został mianowany radcą duchownym. Do śmierci nie mógł pogodzić się z istniejącą rzeczywistością polityczną. Zmarł po ciężkiej chorobie 28 lipca 1948. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Lublińcu.