Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

SS Totenkopf Unterführer-Schule Lublinitz

W sierpniu 1938r. Adolf Hitler wydał dekret, w którym określił zadania, jakie w przypadku wojny będą pełnić między innymi oddziały SS-Totenkopfverbände - zajmujące się zarządzaniem i służbą wartowniczą w niemieckich obozach koncentracyjnych. Jednostki te powołał do życia współtwórca systemu obozów koncentracyjnych - Theodor Eicke w 1934r. 


Theodor Eicke

W myśl tego dekretu SS-Totenkopfverbände zamienione na SS Totenkopf Standarte miały być zorganizowane i szkolone jak oddziały wojskowe i miały pozostawać pod komendą Heinricha Himmlera. Podzielone zostały początkowo na trzy pułki (w 1939r. dołączył kolejny), po trzy bataliony w każdym. Batalion miał składać się z trzech kompani piechoty i kompani karabinów maszynowych. Oddziały SS Totenkopf Standarte w przypadku mobilizacji mogły być wykorzystane do każdego wewnętrznego celu jaki określiłby im  - Hitler. W połowie 1939r. formacja liczyła około 22 tyś żołnierzy (w tym 755 oficerów i 5005 podoficerów), można było w niej odbywać obowiązkową służbę wojskową.

We wrześniu 1939r. trzy pułki SS Totenkopf Standarte (Trupie główki): Oberbayern (Dachau), Brandenburg (Sachsenhausen) i Thüringen (Buchenwald) jako oddziały Einsatzgruppen wkroczyły do Polski (przez Górny Śląsk) i działały na tyłach armii jako wsparcie "policji i sił bezpieczeństwa". Ich działalność to głównie aresztowania i bezlitosne morderstwa "elementów podejrzanych, powstańców, szabrowników, buntowników, Żydów i Polaków".

W październiku 1939r. postanowiono utworzyć trzy dywizje polowe SS (Wafen SS). Zadanie sformowania i objęcia dowództwa nad jedną z nich SS „Totenkopf”, otrzymał Theodor Eicke. W jej skład weszli żołnierze innych jednostek SS: batalionu Heimwehr Danzig, Wachsturmbann Eimann, trzech batalionów Totenkopf Standarte oraz nowych, młodych rekrutów z Allgemeine SS a nawet policji.

W pierwszych miesiącach po utworzeniu SSTK (SS „Totenkopf”), za najpilniejsze uznano szkolenie bojowe, które rozpoczęło się pod koniec października 1939r. w KL Dachau. Na trzymiesięczne szkolenie składały się wykłady teoretyczne, ćwiczenia bojowe, trening zapoznający żołnierzy z wszystkimi typami uzbrojenia, oraz różnorodne ćwiczenia z prowadzenia ognia z broni lekkiej i ciężkiej. Podczas szkoleń głównym problemem były niedobory w uzbrojeniu i wyposażeniu, a także słabym zaopatrzeniu. W grudniu dywizję "Totenkopf" rozlokowano w rejonie Ludwigsburga.

Właśnie wtedy zadecydowano o ulokowaniu we Wrocławiu szkoły podoficerskiej dla rekrutów do SS-Totenkopf, tzw. Unterführer-Schule, w której mieli przechodzić kilkutygodniowe kursy. Z powodu złych warunków lokalowych, a także braku odpowiednich środków już w lutym 1940r. szkołę przeniesiono do Lublińca i ulokowano w budynkach po Śląskim Zakładzie dla Głuchoniemych.


W tych budynkach Śląskiego Zakładu dla Głuchoniemych
od lutego do czerwca 1940r. mieściła się
 SS-Totenkopf Unterführer-Schule Lublinitz

Kierownictwo nad szkołą w Lublińcu objął SS Oberführer Dr. Rudolf Jacobsen, który od października był w Dachau dowódcą SS "Totenkopf" i prowadził tam szkolenia jednostki. Budynki Zakładu mimo, bliskości lasu, oraz miejsca na szkolenia i ćwiczenia strzelania - wg. Jacobsena, na dłuższą metę nie nadawały się na stałe miejsce dla tego typu placówki, a poza tym szkoła borykała się z niedoborami w sprzęcie (tylko dwie kompanie były wyposażone w karabiny) i nie była odpowiednio zabezpieczona pod kątem finansowym.

 
Uczestnicy kursu lublinieckiej - SS-Totenkopf Unterführer-Schule,
wśród nich Rudolf Jacobsen - kwiecień 1940r

Uczniowie szkoły - poddawani byli szkoleniu w zakresie obsługi broni, ćwiczeniom na strzelnicy, nauce topografii, technikom dowodzenia i taktyki, ale także lub przede wszystkim indoktrynowano ich politycznie. Temu miały między innymi służyć zorganizowane w kwietniu 1940r. na lublinieckim rynku uroczyste obchody urodzin Adolfa Hitlera.


Uroczystości z okazji urodzin Adolfa Hitlera na lublinieckim rynku
w kwietniu 1940r. w których wzięli udział uczestnicy kursu szkoły SS
 

Po zakończeniu szkoły jej adepci otrzymywali stopień - Unterscharführera (najmłodszego podoficerskiego stopnia w SS, który odpowiadał stopniowi Unteroffizier w Wehrmachcie. Oznaką stopnia Unterscharführera była jedna kwadratowa "gwiazdka" noszona na lewej patce kołnierza).


Unterscharführer, taki stopień otrzymywali uczestnicy kursów w Lublińcu

W czasie, gdy szkołą zarządzał Jacobsen odbyły się 4 kursy - jednak jak pisał w raportach, żaden nie zakończył się egzaminem. 15 czerwca 1940r, po niecałych 4 miesiącach działalności szkołę zlikwidowano, a jego kadrę przeniesiono do oddziałów SS-Standarten "Nordland" i "Westland".

Jeszcze tego samego roku, we wrześniu 1940r. rozpoczęto przygotowania do utworzenia w budynkach Śląskiego Zakładu dla Głuchoniemych w Lublińcu szkoły NPEA (tzw. Napoli). Oficjalnie szkoła została otwarta w kwietniu 1941r.

Ciekawostką jest fakt, że wiosną 1940r. jako wyposażenie - zapewne dla oficerów szkoły w Lublińcu, przywieziono meble i dywany z zamku w Żywcu. Po rozwiązaniu lublinieckiej szkoły - sprzęt pochodzący z Żywca wysłano do KL Auschwitz, a także do Waffen-SS Unterführerschule w Lauenburg (Lęborku na Pomorzu).

Na podstawie:
Chris Mann - Historia Dywizji Waffen-SS 1940-1945
Nino Oktorino - Prajurit Penghancur
https://www.forum-der-wehrmacht.de
Wikipedia
https://www.hj-research.com/forum
Mirosław Sikora - Cena lojalności wobec II Rzeczypospolitej. Wywłaszczenie Habsburgów żywieckich przez narodowosocjalistyczne Niemcy 1939–1944